Artiesten die onderling samenwerken, kunstenaars die samenwerkingen starten met commerciële ondernemers of kunstenaars die de handen ineenslaan met wetenschappers; we zien het tegenwoordig allemaal. Steeds vaker ontstaan er zulke creatieve samenwerkingen tussen kunstenaars en andere beroepsgroepen. Bovendien levert samenwerken niet alleen artistieke voordelen op, maar ook op commercieel vlak valt er veel te winnen.
Geschreven door: Youri van Heumen
“Samenkomen is een begin, bij elkaar blijven is vooruitgang en samenwerken is succes”, zo luidt het bekende gezegde van Henry Ford. En dat blijkt, want in 1979 waren vijf van de honderd grootste hits in Nederland samenwerkingen. In 2019 stond dit aantal al op 57. “Popmuziek is steeds meer een teamsport”, blijkt uit onderzoek van Trouw. Collabs zorgen ervoor dat artiesten een breder publiek kunnen bereiken. Daarom zijn de artiestengroepen die hits scoren, steeds meer divers. Denk bijvoorbeeld aan een rapper, een DJ en/of een popzanger(es).
Kunstenaar x ondernemer x wetenschapper
De onderlinge samenwerking in de kunstwereld gaat verder dan alleen artiesten die samenwerken. De ontwikkeling van de kunstindustrie gaat gepaard met innovatie. Deze ontwikkeling kenmerkt zich door de oneindige zoektocht naar nieuwe- of vernieuwing van bestaande technieken. “Over het algemeen kunnen we concluderen dat samenwerkingen tussen designers en bedrijven vaker voorkomen dan samenwerkingen die bedrijven aangaan met kunstenaars uit de kern van de creatieve sector”, zo concludeert het creatief ondernemerschap lab. Ook in de wetenschap is er steeds meer ruimte nodig voor creativiteit om nieuwe ontdekkingen te kunnen doen. De kunstenaars zijn in dit geval de reddende engel.
Creativiteit is erg belangrijk in onderzoek en in die zin heeft wetenschap veel raakvlakken met kunst. “De verbinding met kunst kan helpen om de focus meer op het wetenschappelijke proces en minder op het resultaat te leggen”, vertelt Dolf Weijers – hoogleraar Biochemie tegen de Universiteit van Wageningen (WUR).
Het schoolvoorbeeld van een perfecte kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap vond plaats in het atelier van RAAAF (Rietveld Architecture – Art – Affordances). Ronald Rietveld (Architect) en Erik Rietveld (Filosoof aan de UvA) ontwikkelden een massief zandsteenachtig blok van 64 vierkante meter in oppervlakte.
“Samenwerkingen tussen kunst en wetenschap, zoals deze, krijgen de laatste jaren steeds meer aandacht. De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) opende in 2014 de Academie van Kunsten, waardoor nu naast wetenschappers ook kunstenaars lid zijn. Vorig jaar startte Mingler, een online ontmoetingsplatform voor academici en artistiekelingen”, zo blijkt uit een artikel van Trouw.
Verfrissende blikken
De samenwerking tussen kunstenaars, wetenschappers en ondernemers kan op verschillende niveaus plaatsvinden. In deze samenwerkingen zijn bijvoorbeeld ‘verschillende perspectieven’ heel belangrijk. “Denk aan artistieke tussenkomst, waarbij kunstenaars worden ingezet om nieuwe bewegingen en/of doorbraken te creëren óf om de persoonlijke ontwikkeling te ondersteunen. Denk ook aan samenwerkingen bij het nadenken over nieuwe toepassingen van materialen en/of bijdragen aan nieuwe innovaties, waar we het aan het begin van dit artikel over hadden. In beide gevallen is de persoonlijke “klik” belangrijk.” Er moet dus vertrouwen zijn dat de samenwerking goed verloopt. “In termen van artistieke interventie is dit vertrouwen natuurlijk de basis voor samenwerking”, zo omschrijft het creatief ondernemerschap lab.
Ben je toevallig nog op zoek naar een samenwerkingspartner voor een artistieke productie? Klik dan op deze link. De link verwijst je door naar Vampr. Vampr laat artiesten met elkaar in contact komen om muzikale samenwerkingen op te starten.